Film: Modus Operandi

Dinsdag ging Modus Operandi in avant-première in Utopolis Mechelen. Een film over de methode van de jodendeportaties tijdens Wereldoorlog II. In aanwezigheid van federaal minister van Defensie Pieter De Crem en de Israëlische ambassadrice Tamar Samash werd de documentaire aan het publiek voorgesteld.

Na de Achttiendaagse Veldtocht (10 – 28 mei 1940) bezet Nazi-Duitsland België. De regering is gevlucht naar Le Havre en nadien naar Londen. De secretarissen-generaal (de nummers twee van de ministeries) krijgen de opdracht België zo veel mogelijk te vrijwaren van de schaarste die het land heeft moeten ondergaan tijdens de Eerste Wereldoorlog. Dat betekent concreet: meewerken met de bezetter kan, zolang de acties tegen de Belgische Grondwet ingaan.

Ik bespaar jullie een geschiedenisles, maar samengevat begon die zogenaamde politiek van het minste kwaad wel goed, maar al snel zouden enkele hooggeplaatste ambtenaren en burgemeesters zich meer dan welwillend tonen.

Geleidelijk

De nazi’s pasten dezelfde methode toe die al beproefd werd in Duitsland. Eerst joden registreren, dan uit het straatbeeld halen. Dan zwartmaken bij de bevolking, stigmatiseren met een gele ster en dan pas deporteren naar concentratiekampen.

In 26 konvooien werden zo ongeveer 25.000 joden en niet-joden weggevoerd van uit de Dossin-kazerne in Mechelen naar Auschwitz.

Hoe en wie

Modus Operandi toont de handelswijze waarop – vooral – joden werden gedeporteerd. De documentaire schuwt de beschuldigingen niet. Zo worden burgemeesters Leo Delwaide (Antwerpen) en Joseph Bologne (Luik) en Antwerps hoofdcommissaris Jozef De Potter verweten meer dan passief te hebben meegewerkt met de jodenvervolging.

De film is samengesteld uit archiefmateriaal en nieuwe beelden. Chris Lomme leent haar stem voor de voice over. Regisseur Hugues Lanneau laat documenten zien en toont getuigenissen. Het resultaat is beklijvend, en in de zaal was het muisstil. Geen hoestje, geen gefluister.

Modus Operandi komt op 5 maart in de zalen, al zal de documentaire meer succes hebben in een schoolcontext.

Persbericht: Utopolis presenteert spraakmakende avant-première over Belgische
jodenvervolging

Volgende dinsdag, 26 februari, presenteert Utopolis Mechelen een
exclusieve avant-première: dan zal Modus Operandi, de spraakmakende
film van Hugues Lanneau over de Belgische jodenvervolging tijdens
WOII voor het eerst in Vlaanderen te zien zijn. Mevrouw Tamar Samash,
de Israëlische ambassadrice in België, en Minister Pieter De Crem
zullen de voorstelling bijwonen.

Modus Operandi is een primeur voor België: voor het eerst brengt een
film deze cruciale periode uit de Belgische geschiedenis in kaart.

In plaats van zoals vele andere films te vragen naar het ‘waarom’ van
deze gebeurtenissen gaat Modus Operandi op zoek naar het ‘hoe’. Van
1942 tot 1944 werden 24.916 Joden uit België gedeporteerd naar
Auschwitz. Slechts 1.206 onder hen zijn teruggekeerd: minder dan 1 op
20.

Modus Operandi beschrijft stap voor stap de Endlösung in België, van
de identificatie van de Joodse bevolking tot de razzia’s, de
deportaties, de reddingsactie van het Joods Verdedigingscomité en de
finale Endlösung.

Modus Operandi neemt afstand van de mythe van een voorbeeldig België,
weliswaar zonder het proces te maken van de ‘passiviteit’ van een
bevolking die allereerst bekommerd was om haar eigen overleven. De
film behandelt in het bijzonder de houding van de Belgische
autoriteiten, die varieerde van absolute weerstand tot vrijwillige of
onbewuste collaboratie.

Modus Operandi is gebaseerd op rigoureus wetenschappelijk werk van
vermaarde historici en journalisten als José Gotovitch, Jean-Philippe
Schreiber, Luis Angel Bernardo y Garcia, Jean-Jacques Jespers en Yvan
Sevenans.

Utopolis wil sinds jaar en dag mee een platform bieden voor
kwaliteitsfilms, o.a. met het label CinéUtopia. De bioscoopketen
beschouwt het dan ook als een eer deze relevante avant-première te
kunnen voorstellen in zijn complex in Mechelen.

Praktisch
Modus Operandi is vanaf 5 maart in Utopolis Mechelen en Utopolis
Turnhout te zien.
De avant-première, georganiseerd door Het Joods Museum van Deportatie
en Verzet (JMDV) en Utopolis Belgium, vindt plaats in Utopolis
Mechelen (zie plan in bijlage), op dinsdag 26 februari 2008 om 19u.
Inlichtingen: 015-55.77.33 of http://www.utopolis.be. Meer over de film:
http://www.film-modusoperandi.be.

Modus Operandi
Van: Hugues Lanneau.
Met de stem van Chris Lomme.